Veri merkezi (Data Center) Nedir?

Kuruluşların bilişim teknoloji operasyonlarını barındırdığı, yönettiği ve işlettiği fiziksel tesislere veri merkezi denir.

Veri Merkezi Nedir?

Veri merkezi, işletmelerin verilerini güvenle sakladığı ve yönettiği kritik altyapıdır.

Kuruluşların bilişim teknoloji operasyonlarını barındırdığı, yönettiği ve işlettiği fiziksel tesislere veri merkezi denir. Bu merkezlerde güvenle saklanan verilere ihtiyaç halinde hızlıca erişilebilir. Veri merkezlerinin kesintisiz çalışmasını desteklemek için doğru güç kaynağı ve verimli iklimlendirme sistemleri önem kazanır. Modern teknolojinin ilerlemesiyle birlikte önem kazanan bulut bilişim, büyük veri ve dijital dönüşüm gibi kavramlarla birlikte veri merkezlerine olan ihtiyaç gün geçtikçe artmaktadır. Ayrıca, veri merkezleri veri güvenliği ve iş sürekliliği açısından kritik öneme sahiptir. Herhangi bir kesinti veya veri kaybı, büyük maddi ve manevi zararlara yol açabilir. Bu nedenle, veri merkezlerinin 7/24 izlenmesi ve yönetilmesi gerekmektedir.

Bir Veri Merkezi Tesisinde Neler Bulunur?

Bir veri merkezi tesisi, içerisinde birçok sistem barındırır. Merkezlerin içerisinde sunucular, depolama sistemleri, ağ bileşenleri, güvenlik sistemleri, güç kaynakları ve iklimlendirme sistemleri bulunur. Sunucular, verilerin işlenmesini sağlarken, depolama sistemleri büyük miktarda verileri saklamaya yardımcı olur. Cihazlar arasında bağlantı ve iletişim kurulması ağ bileşenleriyle mümkünken; fiziksel ve dijital tehditlere karşı güvenlik sistemleri kritik öneme sahiptir. Güç kaynakları kesintisiz enerji temin eder, iklimlendirme sistemleri sayesinde ekipmanlar optimum derecede çalışır. Veri merkezlerinde yangın söndürme sistemleri ve erişim kontrol sistemleri gibi ek güvenlik önlemleri de bulunur. Bu sistemlerle birlikte veri merkezleri güvenli, hızlı ve sürekli çalışır.

Veri Merkezi Çeşitleri Nelerdir?

Veri merkezleri kullanım amacına göre farklı çeşitlerde olabilir. Bu çeşitlerin arasında kurumsal veri merkezleri, colocation veri merkezleri ve bulut(hiper ölçekli) veri merkezleri vardır. Sadece tek bir kuruluş tarafından sahip olunan ve işletilen tesisler, kurumsal veri merkezleridir. Colocation veri merkezleri ise birden fazla şirketin sunucularını ve ekipmanlarını barındıran, paylaşıma dayalı tesislerdir. Büyük ölçekli ve yüksek performanslı bulut hizmetleri sunan bulut(hiper ölçekli) veri merkezleri genellikle devasa boyutlarda ve gelişmiş otomasyonlu tesislerdir. Bu veri merkezi türleri, işletmelerin ihtiyaçlarına göre seçenekler sunar. Hibrit veri merkezleri de mevcuttur. Bu merkezler hem fiziksel hem de bulut altyapısını birleştirerek esneklik ve maliyet avantajı sağlar.

Veri Merkezi Beyaz Alan Nedir?

Veri merkezinin iç ortamları, beyaz alanlar olarak adlandırılır. Sistem odası olarak da bilinen bu alanlar; sunucular, depolama cihazları ve ağ ekipmanlarının yerleştirilip ve çalıştırıldığı fiziksel ortamlardır. Yüksek güvenlik önlemleri, iklimlendirme ve kesintisiz güç kaynakları beyaz alanlar için kritik öneme sahiptir. Verilerin optimum performansı sağlaması için bu alanlar düzenli olarak izlenir ve bakımı yapılır. Beyaz alanlar, işletmelerin verilerini güvenli ve verimli bir şekilde yönetmesini sağlar. Beyaz alanlar düzenli olarak temizlenmeli ve toz, nem gibi çevresel faktörlerden korunmalıdır. Bu alanların düzenli denetimleri, veri merkezi operasyonlarının sorunsuz devam etmesi açısından önemlidir.

Veri Merkezleri Neden Güce İhtiyaç Duyar?

Veri merkezlerinde kesintisiz ve güvenli hizmet sağlanması için içerisinde bulunan sistemlerin güce ihtiyacı vardır. Bu güçle birlikte sunucuların, soğutma sistemlerinin, depolama sistemlerinin, ağ ekipmanlarının, yedekleme sistemlerinin, güvenlik sistemlerinin ve aydınlatmanın stabil olarak çalışması sağlanır.

Özellikle sunucular ve depolama cihazları kesintisiz olarak çalışmalı, ağ ekipmanları veri trafiğini sürekli yönetmeli ve soğutma sistemleri durmadan çalışarak cihazların optimum sıcaklıkta kalmasını sağlamalıdır. Ayrıca, yedekleme ve güvenlik sistemleri de kesintisiz güce ihtiyaç duyar. Personelin güvenli ve verimli çalışması için aydınlatmaya güç sağlamak önemlidir. Tüm bu bileşenlere güç sağlanmasıyla birlikte veri merkezlerinin kesintisiz ve güvenli hizmet sunması sağlanır. Veri merkezlerinin enerji verimliliğini artırmak için enerji tasarrufu sağlayan teknolojiler ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı yaygınlaşmaktadır.

Bir Veri Merkezinde En Çok Gücü Ne Kullanır?

Bir veri merkezinde en çok gücü sunucular kullanır. Sunucular, sistemdeki verileri işlemek ve depolamak için durmaksızın çalışır. Bu da veri merkezlerinde yer alan sunucuların yüksek miktarlarda enerji tüketmesine neden olur. Bu sunucuların ürettiği ısıyı dengelemek için de soğutma sistemleri çalışır. Soğutma sistemleri, cihazların fazla ısınıp olumsuz durumlara neden olmaması için sürekli olarak enerji harcar. Bunlar dışında veri merkezinde yer alan ağ ekipmanları, depolama sistemleri, güvenlik sistemleri ve aydınlatma sistemleri de önemli miktarda enerji tüketir. Ancak sunucular, toplam enerji tüketiminin en çok gücü kullanan sistemlerdir.

Veri Merkezin için Busbar Sisteminin Önemi Nedir?

Geleneksel güç dağıtım sistemleri, özellikle kablolu sistemleri verimsizdir. Bu da operasyonel zorlukların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Veri merkezlerinin değişen taleplere hızlıca uyum sağlayabilen, kompakt yapıda, esnek güç dağıtım sistemlerine ihtiyacı vardır.

Veri merkezlerindeki IT altyapı talepleri arttıkça alanın etkin bir şekilde kullanılması önem kazanır. Artan talepler sonucu yüksek çalışma süresinin kritik duruma gelmesi, esnek ve uyumlu güç dağıtım sistemlerinin gerekliğini ortaya çıkarır.

Artan güç yoğunlukları büyük riskler oluşturduğu için sağlam güvenlik önlemleri gereklidir. Yangına dayanıklı güç dağıtım sistemi olan busbar, veri merkezlerindeki kablo kopması, kemirgen istilası vs. durumlarında deforme olmayacağı için her zaman güvenliği sağlar. Yapay zekâ ve makine öğrenimi gibi artan veri tüketimiyle veri merkezleri büyük ve esnek güç kaynağına ihtiyaç duyar.

Busbar sistemleri, esnek, ölçeklenebilir ve verimli güç dağıtımı sağlar, güvenliği artırır ve maliyetleri düşürür. Modern enerji iletim ve dağıtım sistemi busbar, geleneksel sistemlere göre ölçeklenebilirlik, verimlilik, alan optimizasyonu ve güvenlik açısından önemli iyileştirmeler sunarak veri merkezi güç dağıtımının geleceği için büyük öneme sahiptir.

Rack Kabin

Rack kabinler, veri merkezlerinde yüksek yoğunluklu yapılandırılmış kablolama altyapılarına hizmet eden kapsamlı kablolama aksesuarları ile taşıma, ekleme ve değişiklik işlemlerini kolaylaştırır. Ayrıca, yükseltilmiş zeminli veya yükseltilmiş zeminsiz profesyonel zemin sabitleme çözümleri sunar. "Sismik stant" kullanımı, rack kabinlerin zemine sağlam bir şekilde sabitlenmesini sağlayarak, standart dışı raf muhafazalarını barındıracak güvenli bir platform oluşturur. Bu çözümlerle birlikte veri merkezi operasyonlarınızın güvenliği ve verimliliği artar. Rack kabinlerin düzenli ve doğru yönetimi, veri merkezinin operasyonel verimliliğini ve performansını artırır.

Kabinetlerde U Değeri Nedir?

Kabinetlerde U değeri, bir sunucu kabinindeki (rack) dikey alanın birimini ifade eder. "U" harfi, "unit" (birim) kelimesinin kısaltmasıdır ve genellikle 1.75 inç (4.445 cm) yüksekliğe eşittir. Örneğin, 42U'luk bir kabin, 42 birim yüksekliğinde olup, farklı boyutlardaki sunucu ve ağ cihazlarının yerleştirilmesine olanak tanır. U değeri sayesinde veri merkezlerinde ekipmanlar, düzenli ve standart bir şekilde yerleştirilir. Böylece alan kullanımı optimize edilir ve ekipmanlara erişim kolaylaşır.

Rack Kabinet Nedir?

Rack Kabinetler, veri merkezlerinin enerji verimliliği ve esnek kablolama altyapıları düzenlemek için kullanılan altyapı elemanlarıdır. Modülerlik ve fiziksel güvenlik kavramları çerçevesinde tasarlanan rack kabinetler veri merkezleri, sunucu odaları ve ağ iletişim odalarında kullanılır.

42U Kabinet Nedir?

42U kabinet, toplam 42 rack unit yüksekliğinde olan bir rack kabinet türüdür. Bu kabinetler 73.5 inç (186.69 cm) yüksekliğindedir. Orta ölçekli veri merkezleri ve sunucu odaları için yaygın olarak tercih edilir, çünkü geniş bir kapasite sunarken fazla yer kaplamaz.

47U Kabinet Nedir?

Yaklaşık olarak 82.25 inç (208.58 cm) yüksekliğe denk gelen 47U kabinetler, daha fazla donanımın yerleştirilmesine olanak tanıdığı için büyük ölçekli veri merkezleri ve sunucu odaları için idealdir.

Kabinet Çeşitleri Nelerdir?

Kabinet çeşitleri, veri merkezleri ve sunucu odalarının ihtiyaçlarına göre farklılaşır.

Dikili Tip Kabinet: Genellikle standart boyutlarda ve geniş kapasiteli olup, sunucu ve ağ cihazlarının düzenli yerleştirilmesini sağlar.

Sismik Kabinet: Deprem gibi yanal hareketler oluşturan sismik olaylara dayanıklı olarak tasarlanmış olup, hassas ekipmanları korur.

Kolokasyon Kabinet: Birden fazla şirkete ait veri merkezinin donanımlarını aynı kabinet içinde barındırmak için tasarlanmıştır. Böylece veri merkezi alanının verimli kullanımı sağlanır.

Server Kabinet: Sunucuların ideal şekilde yerleştirilmesi için optimize edilmiştir ve genellikle sunuculara özel gelişmiş soğutma ve kablo yönetim sistemlerine sahiptir.

Network Kabinet: Ağ cihazları, yönlendiriciler ve anahtarlar gibi ağ donanımlarının düzenli bir şekilde yerleştirilmesini sağlar, ağ yönetimini kolaylaştırır ve yüksek performansı sunar.

Veri Merkezleri, Dünya Çapındaki Toplam Enerji Tüketiminin Yaklaşık % Kaçını Oluşturur? Türkiye'deki Durum Nedir?

Küresel bir veri merkezinin enerji tüketimi yaklaşık olarak 200 terawatt saat olarak hesaplanır. Bu rakam, dünya genelinde gerçekleşen 20,000 terawatt saatlik enerji tüketiminin %1-2'sine tekabül etmektedir. Türkiye'deki veri merkezleri de benzer bir enerji tüketim trendi izler.

Sıkça Sorulan Sorular

Rack kabinet ne işe yarar?

Rack kabinet; veri merkezinde yer alan ağ cihazları, sunucular ve diğer donanımların düzenli ve güvenli bir şekilde yerleştirilmesini sağlar.

Duvar tipi kabinet nedir?

Duvar tipi kabinet, duvara monte edilen ve daha az yer kaplayan kompakt bir rack kabinet türüdür.

Dikili tip kabinet nedir?

Dikili tip kabinet, yerden tavana kadar uzanan ve büyük miktarda donanımı barındırabilen geniş kapasiteli bir rack kabinet türüdür.

1u kaç cm’dir?

1U yaklaşık 4,45 cm (1,75 inç) dir.

Veri Merkezinde ideal sıcaklık aralığı nedir?

Veri merkezinde ideal sıcaklık aralığı 18-27°C arasındadır.

Veri Merkezinde Soğutma nasıl sağlanır?

Veri merkezinde soğutma, CRAC üniteleri, soğutma sıvıları ve hava akış yönetimi gibi sistemlerle sağlanır.

  • CRAC üniteleri: Bilgisayar odası içindeki sıcak havayı alır ve tekrar oda içine gönderir.
  • Soğutma sıvıları: Donanımların etrafında dolaşarak ısıyı emer ve dışarı atar. Soğutma sıvıları genellikle kapalı döngü sistemlerinde dolaşır ve etkin soğuma sağlar.
  • Hava akış yöntemi: Sıcak ve soğuk hava koridorlarının oluşturulmasıyla sağlanır. Soğuk hava, cihazların ön tarafından verilirken, sıcak hava arka taraftan çıkarılır. Hava akış yöntemi, soğutma verimliliğini artırır ve donanımların daha iyi performans göstermesini sağlar.
  • Sıvı soğutma sistemleri: Su veya diğer soğutma sıvılarını kullanarak ısıyı doğrudan donanımlardan uzaklaştırır. Özellikle yüksek yoğunluklu veri merkezlerinde etkin bir soğutma çözümü sunan sistemlerdir.
  • Yükseltilmiş zemin sistemleri: Yükseltilmiş zeminler, soğuk havanın alt kısımdan verilerek donanımların altına yönlendirilmesini sağlar.
  • Serbest Soğutma (Free Cooling): Dış ortam sıcaklıklarının düşük olduğu bölgelerde, serbest soğutma yöntemleri kullanılabilir. Bu yöntem, dışarıdaki soğuk havayı doğrudan veri merkezine getirerek enerji maliyetlerini düşürür ve çevresel etkileri azaltır.
  • Kapalı koridor sistemleri: Soğuk ve sıcak hava akışını daha iyi kontrol etmek için kullanılan bir yöntemdir. Soğuk hava koridorları ve sıcak hava koridorları birbirinden ayrılır ve bu sayede soğutma verimliliği artırılır.

Veri merkezi (Data Center) soğutma yöntemleri, donanımların güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için kullanılır. Her veri merkezi, kendi ihtiyaçlarına ve çevresel koşullara göre uygun soğutma sistemlerini seçer ve uygular.